O sistemu visokog obrazovanja

Bolonjska deklaracija

Visoko obrazovanje u Evropi prolazi kroz velike reformske korake, a koje je započeto potpisivanjem Bolonjske deklaracije 1999. godine. Do danas, 45 zemalja je potpisalo Bolonjsku deklaraciju. Među njima je i Republika Srbija koja se Bolonjskom procesu priključila 2003. godine.

Bolonjski proces ima za cilj kreiranje jedinstvenog evropskog sistema univerzitetske nastave i istraživanja uz istovremeno priznavanje i zadržavanje raznolikosti nacionalnih specifičnosti. Na taj način se teži stvaranju fleksibilnijeg i efikasnijeg sistema visokog obrazovanja Evrope, koji bi bio kompetitivan i na globalnom svetskom tržištu znanja.

Najvažnija opredeljana definisana u okviru Bolonjskog procesa jesu:

• uvođenje Evropskog Sistema Prenosa Bodova (ESPB)
• usvajanje strukture studija koju čine tri ciklusa (osnovne studije-master studije-doktorske studije)
• promovisanje i podsticanje mobilnosti studenata i nastavnika
• usvajanje sistema uporedivosti diploma

 

Pročitajte Bolonjsku deklaraciju.

Posetite zvanični sajt EUROPEAN HIGHER EDUCATION AREA AND BOLOGNA PROCESS. (http://www.ehea.info/)

U Republici Srbiji implementacija Bolonjskog procesa omogućena je donošenjem Zakona o Visokom obrazovanju. Prvi zakon koji je usaglašen sa Bolonjskim procesom donet je 2005. godine. Novi Zakon o visokom obrazovanju Skupština Republike Srbije donela je 2017. godine.

Zakonom o visokom obrazovanju uređuje se sistem visokog obrazovanja, uslovi i način obavljanja delatnosti visokog obrazovanja, osnove finansiranja visokog obrazovanja, kao i druga pitanja od značaja za obavljanje ove delatnosti.

Ciljevi visokog obrazovanja su:

1. prenošenje naučnih, umetničkih i stručnih znanja i veština;
2. razvoj nauke i unapređivanje umetničkog stvaralaštva;
3. obezbeđivanje naučnog, umetničkog i stručnog podmlatka;
   
4. obrazovanje kreativne populacije koja neprekidno usvaja i stvara nova znanja;
5. obezbeđivanje jednakih uslova za sticanje visokog obrazovanja i obrazovanja tokom čitavog života;
6. bitno povećanje broja stanovnika sa visokim obrazovanjem;
7. unapređenje međunarodne otvorenosti sistema visokog obrazovanja.

Delatnost visokog obrazovanja zasniva se na sledećim principima:

1. akademske slobode;
2. autonomija;
3. akademski integritet;
4. jedinstvo nastave, naučnoistraživačkog, odnosno umetničkog rada i inovativne delatnosti, kao i stručnog rada;
5. otvorenost prema javnosti i građanima;
6. uvažavanje humanističkih i demokratskih vrednosti nacionalne i evropske tradicije i vrednosti kulturnog nasleđa;
7. poštovanje ljudskih prava i građanskih sloboda, uključujući zabranu svih vidova diskriminacije;
8. usklađivanje sa evropskim sistemom visokog obrazovanja i unapređivanje akademske mobilnosti nastavnog i nenastavnog osoblja i studenata;
9. učešće studenata u upravljanju i odlučivanju, posebno u vezi sa pitanjima koja su od značaja za kvalitet nastave;
10. ravnopravnost visokoobrazovnih ustanova bez obzira na oblik svojine, odnosno na to ko je osnivač;
11. afirmacija konkurencije obrazovnih i istraživačkih usluga radi povećanja kvaliteta i efikasnosti visokoškolskog sistema;
12. obezbeđivanje kvaliteta i efikasnosti studiranja;
13. povezanost sa preduniverzitetskim obrazovanjem;
14. zaštita intelektualne svojine u procesima transfera znanja.